Ülkemizde hemen her alanda etik daha geniş bir tanımla farklı da olsa ahlaki kurallar diğer disiplinlerden arındırılarak temellendirmeler yapılmaktadır. Demokrasilerde yazılı kurallar esas olmakla birlikte o kuralları pekiştirecek, güçlendirecek ve davranışa dönüştürecek olan etik kurallardır.
Demokrasi; toplumun kendi kendini yönettiği kurallar bütün olarak tanımlarsak bu kuralların bir hukuki bir de etik boyutu vardır. Birinde yazılı kurallar diğerinde sözlü kurallar söz konusudur.
Demokrasilerde kurallar yönetilenler kadar yönetenlerin de davranışlarını çerçeveleyen kurallara dayanır. Bundan dolayı; özellikle ülkemizin içine girdiği girdaba dayanarak güçlendirilmiş parlamenter sistem savunulmaktadır. Yasama, Yürütme ve Yargı erkelerinin kontrol -denge mekanizması içinde ahenkli çalışmasıyla toplumsal düzenin sağlanması amaçlanmaktadır.
Demokrasilerde bu düzenin sağlıklı işleyebilmesi için de etik kurallarının belirlenmesi ve bu kuralların içselleşmesi gerekmektedir. Bu sıkıntı ve tıkanma yeni bir partini siyaset sahnesinde yer almasına sebep oldu. O'da İYİ PARTİ'dir.
"İYİ PARTİ" adı ilk duyulduğunda çok tuhaf karşılanmıştı. Zira o isim hiç düşünülmemişti. Oysa ülkemizin en çok ihtiyaç duyduğu ahlaki bunalıma dikkati çekmek ve beyaz bir sayfa açmak hedeflenmişti. "İYİ" kavramı etik 'in temel kavramlarından biridir. İYİ ; toplumun genel kabullerine uygun davranışa verilen addır. Karşıtı ise "kötü'dür.
Etik; Özgürlük, irade, sorumluluk, erdem ve vicdan kavramlarıyla bir bütünlük teşkil etmektedir.
Demokrasilerde özgürlük çok önemli bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Bireyin hiçbir baskı altında kalmadan karar verebilmesi ve bunu iradesiyle gerçekleştirmesi ancak erdemli bir davranış olabilir. O halde bireyleri biat eden değil iradeleriyle iyi ve kötüyü ayırt eden davranışlar sergilemelerini sağlamak toplumsal vicdanın bir görevidir.
Demokrasilerde aslolan toplum iradesinin yönetimlere yansıması olduğuna göre bu süreçte yazılı kurallar kadar etik kurallara dikkat edilmesi zorunluluktur.
Yönetimler; yaptıkları her eylem ya da uygulamanın yazılı kurallara uygunluğu kadar o faaliyeti birde vicdanlarında sınamaları gerekmektedir. En basit kural "sana yapılmasını istemediğin bir eylemi başkasına yapma" düsturu yol haritası olmalıdır. Tarih yapanların hayat hikayelerine bakıldığında hep bu ulvi değerlerin hayatlarında içselleştiğini görebilmekteyiz.
Yönetimler; Modern demokrasilerin ruhuna uygun bir şekilde gelişimlerini sağlayabilmek için aşağıda belirtilen kurallar bütünlüğünü içselleştirmek zorundadırlar.
- Katılımcılığı
- Saydamlığı
- Tarafsızlığı
- Dürüstlüğü
- Hesap verebilirliği
- Liyakati esas almalıdırlar.
- Doğru bilgi akışını sağlamalıdırlar.
- Bulundukları yapının temel hiyerarşisine uygun bir hayat tarzını benimsemesi,
- Toplumun genel kabullerine karşı çok hassas davranmaları gerekmektedir.
- Bireysel faydadan uzaklaşarak kurumsal ve toplumsal faydayı esas almalıdırlar.
Bu genel ve evrensel kuralları daha da çoğaltabiliriz. Hukuk yapıların duvarları etik kurallar da bu yapıların estetiğidir, zarafetidir.
Toplum hızla farklı bir yöne doğru evirilmektedir. Biati esas alan ya da karizmatik liderler değil düşünen, sorgulayan ve demokratik olan liderler yeğlemektedir. Gençlik ise çok daha farklı bir algılamayla olayları değerlendirmektedir. Soğuk savaş döneminin siyaseti bitmiştir. Kim ki soğuk savaş döneminin tortularında ısrar ederse bu yeni dünya düzeninde ve toplumsal değişim sürecinde kendine yer bulamayacaktır. Kimse vazgeçilmez değildir. Dolayısıyla "ben" değil "biz" duygusu ve ortak akıl ile etik kurallar önümüzdeki sürecin belirleyici parametreleridir.