​O kuyudan su içme çocuk
zehir kokar nefesin, günden güne çürürsün

gel gözyaşımı iç çocuk
zehirsiz, berrak
baba oğul söndürelim yangınımızı
sarılarak, ağlayarak

​Muhtar yaptık viran eyledi köyü
Başka memlekete göçtü kimimiz
Bilemedik önce pis imiş huyu
Yüzünü sonradan seçti kimimiz

​Otuz yıl öncesiydi ben doğmamıştım daha
Doğmadan adımladım ıssız kaldırımları
Kimi zaman oldu ki başkaldırmıştım şaha
Bir amaçta topladım tümledim yarımları
Yesevi sırlarını sevmezdi cahil zaman
Ateşe kül dökülür yetim kalırdı duman

 Çin'in şimdiki lideri Xi Jinping başa geldiğinden beri, Çin bütün azınlıklara, bunlar içinde de özellikle Doğu Türkistan'daki Türk nüfusa aşırı baskı uygulamaya başlayıp, birçoğunu "Yeniden Eğitim" adı altında GULAG benzeri kamplara atıp işkencelerle Çinlileştirme çabasına girişti. Başta bu konuyla ilgili pek bilgi sızmıyordu. Ama hiçbir gerçek uzun süre gizli kalamadığı gibi, bu uygulamalar da çeşitli kaynaklardan dünya kamuoyuna taşındı. Aşağıdaki yazıda, bu coğrafyanın kısa bir tarihi sürecini verip günümüzdeki yasal düzenek ile bu uygulamaların neden yasa dışı, hepsinin ötesinde insanlık dışı olduğunu anlatmaya çalışacağım.

Bugün bizim Doğu Türkistan, Çin'in ise Xinjiang diye adlandırdığı yer Taklamakan Çölünü çevreleyen topraklardır. Bu alanın bilinen ilk sakinleri çeşitli şehir devletleri kurmuş olan Hint-Aryan ve Tibet halklarıdır. Söz konusu şehir devletleri, haritada hâkim oldukları bölgeleri belirleyen renk kodlarıyla gösterilen 6 şehir devletidir. Bu nedenle Uygurlar bu bölgeden "altı şehr" diye söz ederler. Bu şehir yönetimleri, eski dönemlerden başlayarak Bozkır merkezli Türk ve Moğol kökenli devletlerin, kimi zaman da Çin kaynaklı hanedanların etkisi altında kalmış, vergi vermiştir.

Bir zulmü yıllarca seyrettik durduk
Benim öz kardeşim karalar bağlar
Ne gördük ne bir gün halini sorduk
Zalim kan akıtır mazlum can ağlar
Musul'da Kerkük'te Türkmen kan ağlar

Hocalı' da yaşananlar
Anlatılır zulüm değil!
İşkenceden öte bunlar
Ölüm bile ölüm değil!