"[Kapitalist] rekabet; ideolojiyi, dini, ahlâkı olabildiğince yok etti. Bunu yapamadığı yerde de onları apaçık yalanlara dönüştürdü."
Marks ve Engels,
Alman İdeolojisi
Ülkedeki bireyler kendi aralarındaki ihtilaflara çözüm getirecek adalete, can ve mal güvenliğini emanet edeceği bir mekanizmaya ihtiyaç duyar. İşte bu, devlettir. Devlet adamlığı ise, bireyler arasında adaleti tesis ederken, bireyler toplamı milleti de millî idealler çerçevesinde tutmak işidir. Basit gibi görünen bu ilişki aslında çok bilinmeyenli bir denklemi çözmek gibidir ve toplama-çıkarma basitliğiyle ele alındığında milleti bölme işine dönüşebilir.
* * *