Firavun Mezarlarının İnşa Edildiği Krallar Vadisi
Nil nehrinin batısında, Deir El Bahri kayalıklarının arkasında yer alan ve kireç taşından meydana gelen Krallar vadisi M.Ö. 1539- 1075 yılları arasında 18.,19. ve 20. Hanedan firavunlarının mezarlarının olduğu vadidir. Arapça ismi "Biban el Mülük'tür."
Vadinin bulunduğu Teb tepelerinde piramit şeklinde kum tepesi vardır. Al Qurn adı verilen tepenin antik Mısırdaki ismi Ta Dehent'tir. İnanca göre yer altı dünyası olan Duata yolculuk bu tepeden yapılmaktadır.
Doğu ve Batı vadisi olarak ikiye ayrılan vadide toplamda 63 mezar vardır. Krallar vadisinde mezarı olan ilk firavun 1. Thutmose'dir. İlk mezarın mimarı ise Ineni'dir. Son firavun ise 3. Amenhoteptir.
Krallar vadisindeki mezarların tamamı Firavunlara ait değildir. Mısır soylularının mezarları da Krallar vadisindedir. Mezarlar düz bir galeri ve oval mezar odasından meydana gelmektedir. İlk mezar odaları batı yönündedir. Sonra doğu-batı yönünde yapılmıştır. Mezar duvarlarında Kapılar kitabı ve amduat kitabından hiyeroglifler vardır.
Krallar Vadisinin yapılma nedeni Firavunların mezarlarını hırsızlara karşı korumak içindir. Bu yüzden firavunların mezarları yer altına gömülüp mezar tapınakları Krallar vadisinden uzak bir yere ayrı olarak yapılmıştır
Krallar Vadisindeki en büyük keşif 1922 yılında Tutankhamon'un mezarının keşfidir. Howard Carter tarafından keşfedilen mezar, hazineleriyle beraber bulunan tek firavun mezarıdır. Mezar numarası KV 62 dir.
En görkemli ve büyük mezar ise 2. Ramses'in mezarıdır.
Krallar Vadisindeki bazı firavunlar ve mezar numaraları şunlardır:
Tutankhamon KV 62
2.Ramses KV 7
Mermeptah KV 8
1.Seti KV 17
1. Thutmose KV 20
9. Ramses KV 6
6. Ramses KV 9
Krallar Vadisi dışında ayrıca Kraliçelerin mezarlarının olduğu Kraliçeler vadisi vardır.Krallar vadisinin yakınında mezar işçilerinin yaşadığı Deir El Medina köyü vardır.
1.Thutmose'nin kurduğu köyün antik Mısırdaki adı Set Maatdır. İsmini adalet Tanrıçası Maat'tan alan köyün anlamı "Hakikat Meydanıdır."
Mezar işçileri daha sonra yaptıkları mezarları soyarak mezar hırsızlığı yaptığı için ''mezar hırsızları köyü'' olarak anılmıştır.
Krallar vadisindeki tüm mezarları tek makalede anlatmak mümkün değildir. Bu yüzden önemli 3 mezarı anlatacağım.
9. Ramses'in Mezarı (KV 6)
9. Ramses M.Ö. 1129-1111 yılları arasında hüküm süren 21. Hanedanın 8. Firavunudur. Mezarı Krallar vadisinde girişe en yakın mezardır.
9. Ramses'in mezarının uzunluğu 105 metredir. Antik çağlardan beri açık olan mezarın sadece ilk koridoru Firavun öldüğünde tamamlanmıştır. Sütunlu salonun ötesi Firavunun ölümünden sonra yapılmıştır.
Birinci koridorda 9. Ramses Tanrıça Isis ve Nephtys ile birlikte güneş kursunu taşıyan bir bok böceğiyle resmedilmiştir. Bok böceği antik mısırda yaratılışın sembolüdür. Khepri Tanrısının yüzüdür. Ra ile özdeşleştirilmiştir.
İlk koridorda ayrıca 9. Ramses'in Re Horakhty ve Osiris'e sunduğu sunu, ölüler kitabından sahneler ve Osiris'in önünde bir Iun Mutef rahibi resmedilmiştir.
4. Ramses Mezarı (KV 2)
20. Hanedanın 3. Firavunu olan 4. Ramses M.Ö. 1155-1149 yılları arasında hüküm sürmüştür.
Mezarı Krallar vadisindeki en büyük mezarlardan biridir. Uzunluğu 88 metredir. Antik çağlardan beri açık olan mezarın papirüse çizilmiş planına göre aslında mezar daha büyük olarak planlanmıştır.
Ancak firavun, mezar tamamlanmadan öldüğü için sütunlu salon olarak planlanan yer mezar odasına dönüştürülerek mezar kısaltılmıştır. Mezarın planı günümüzde Torino Mısır müzesindedir
Mezarın duvarlarındaki Kıpti grafitiler, mezarın M.S. 5. Yüzyılda Kipti Hıristiyanlar tarafından kilise olarak kullandığını göstermektedir.
20. Hanedanın tüm mezarları gibi mezar düz bir eksen üzerine inşa edilmiştir. 3 koridoru vardır.
İlk koridorda bok böceği ve koç başlı Tanrı Amun'un yanında Isis ve Nephtys tasvirleri yer almaktadır. Koridorun güney duvarında ise Ra'nın gece yolculuğunu anlatan Litanylerden bölümler vardır.
İkinci koridorda Ra'nın litanylerinden birçok bölüm parlak renklerle işlenmiştir.
Üçüncü koridorun girişinde Firavunun isimleri ve kanatlı bir disk vardır. Duvarlarda ise mağaralar kitabının 1. ve 2. Bölümden sahneler işlenmiştir. Tavanı tonuzludur.
Sütunlu bir salon olarak planlanan ama sonra mezar odasına dönüştürülen mezar odasının duvarlarında kapılar kitabının ilk 4 bölümü ve amduat kitabından sahneler vardır. Tavan kısmında ise göklerin kitabindan tasvirler vardır Güney tarafında Gök Tanrıçası Nut ve Hava Tanrısı Shu ile ilgili anlatımlar vardır.
Mezarın masif kırmızı renkteki dış lahdi antik çağlarda kırılmıştır. 4. Ramses'in mezarı, mezar planı günümüze ulaşan birkaç mezardan biridir.
Tutankhamon'un mezarı KV 62
Antik Mısır tarihinin en popüler Firavunu olan Tutankhamon 18. Hanedan firavunlarından biridir. Mısır tarihinde tek tanrıya inanan tek firavun olan Akhenaton'un oğludur. Kraliçe Nefertiti'nin ise üvey oğludur.
M.Ö. 1333-1323 yılları arasında hüküm süren Tutankhamon 9 yaşında tahta geçip 19 yaşında ölmüştür. Ölüm nedeni bir kaza sonucu bacağının kırılması sonrası kan zehirlenmesidir.
Tutankhamon'un mezarı 4 Kasım 1922 tarihinde İngiliz Arkeolog Howard Carter tarafından bulunmuştur. Tutankhamon'un mezarının bulunuşu antik Mısır tarihinin en büyük buluşudur. Çünkü hazinesinin tamamı bulunan tek firavun mezarıdır.
Tutankhamon'un mezarının keşfi hikâyesi de ilginçtir. İşçilere su taşıyan çocuğun bindiği eşeğin ayağı taşa takılmıştır. Taş temizlediğinde Tutankhamon'un mezarının ilk basamağının olduğu anlaşılmıştır.
Tutankhamon'un mezarının bu kadar iyi korunmasının 2 nedeni vardır:
1-Mezarı firavun mezarlarına göre çok küçüktür. Bu yüzden bir firavun mezarı gibi durmamaktadır.
2-2- 150 bin ton taşın altında kalmıştır. Bu yüzden bulunamamıştır.
Mezarın küçük olmasının nedeni Firavunun ani ölümüdür. Tutankhamon'un ölümü sonrası tahta geçen Vezir Ay, kendisi için yapılan mezara Tutankhamon'u gömmüştür. Tutankhamon için yapılan mezara ise kendi mezarını yaptırmıştır.
Aslında antik çağda Tutankhamon'un mezarına bir kez girilmiştir ancak hırsızlar birkaç küçük eşya dışında bir şey çalamamışlardır.
Firavunun mumyası birbirinin içine geçen bir taş lahit ve 3 sandık içinde olmak üzere toplamda 4 sandık içinde bulunmuştur. En içteki sandık 24 ayar som altından yapılmıştır
Tutankhamon'un mezarından 5 bin parça eşya çıkarıldı. Hazinenin çıkarılması 10 yıl sürdü. Hazinenin en önemli parçası Tutankhamon'un ölüm maskesidir. Günümüzde Kahire'deki Mısır müzesindedir. Yakın zamanda Tutankhamon'un tüm hazinesi yeni yapılan Mısır müzesine taşınacaktır.
Tutankhamon popüler kültürde bir Tutmania akımı başlatmıştır. Bir reklam aracı olarak kullanılan Tutankhamon'un filmleri çekilmiş, tişörtlerde ve turistik eşyalarda kullanılmıştır. Hatta ABD Başkanı Herbert Hoover köpeğine "King Tut" ismini vermiştir.
Osiris ve Re-Horakhty
Fotoğrafta sol tarafta birbirine bakan iki tasvir görüyorsunuz. Soldaki Gök Tanrıçası Nut ve Yer Tanrısı Geb'in oğlu Osiris, sağdaki ise Re- Horakhty dir.
Horakhty "iki ufkun Horusudur". Doğan ve batan güneşin Tanrısıdır..
Ra evrenin yaratıcısı olan Tanrıdır ve antik Mısır tarihi boyunca başka Tanrılarla birleşip form değiştirmiştir. Örneğin Thebes'in başkent olduğu dönemde Amon ile birleşip Amon-Ra olmuştur.
Ra'nın diğer bir formu ise Ra-Khepridir. Ra her sabah Bok böceği ile tasvir edilen Ra-khepri olarak doğar ve Ra- atum olarak batar
Re- Horakhty ise Güneş Tanrısı Ra ile Horus'un birleşmesinden oluşan senkretik bir Tanrıdır.güneş diski ve çift taç veya atef tacı ve uraeus (kraliyet kobrası) takan bir şahin veya şahin başlı bir adam olarak tasvir edilmiştir.
Kısacası Ra, Ra-Khepri olarak doğar, Re- Horakhty olarak gökyüzünde yolculuk yapar. Re- Atum olarak batarak gece yolculuğuna çıkar.
Ra ve Horus'un birleşmesi aynı zamanda Firavunların da ilahi rolünü güçlendirmiştir. Çünkü Firavunlar Horus'un yeryüzündeki ruhudur. Re- Horakhty yeni krallık döneminde ön plana çıkmıştır
Osiris ise yer Tanrısı Geb ve Gök Tanrıçası Nut'un oğludur. Ra gözyaşından insanı yaratınca dünyanın kralı olarak Osirisi seçmiştir. Osiris ilk Tanrı- Firavundur. Kız kardeşi Isis ile evlidir.
Osiris'in diğer kardeşi Seth ise kız kardeşi Nephthys ile evlidir. Seth kardeşi Osirisin gücünü kıskanır. Ayrıca karısı Nephthys'in Osirise âşık olması da kıskanması için diğer bir nedendir. Osiris ile Nephthys'ten mumyalama Tanrısı Anubis dünyaya gelir Isis'ten doğan çocuğu ise Horustur.
Osiris Kardeşi Seth tarafından öldürülür ve eşi İsis tarafından diriltildikten sonra yer altı Tanrısı olur. Osirisin oğlu Horus ise amcası Seth'i devirerek Kral olur. Mısır Firavunları Horus'un temsilcisidir.
BARIŞ ATAGÜN
Sayfamızda yayımlanan yazıları kaçırmamanız için yayınımıza abone olun.
Aboneliğinizi istediğiniz zaman sonlandırabilirsiniz.
