DİLİMİZE İLK ve TEK ÇEVİRİ

DANTE ALIGHIERI - Ziyafet (Convivio) 

DANTE, bunu sürgün döneminde 1304-1307 önce 14 risale olarak yazmayı planlamış fakat dördüncüyü yazdıktan sonra bırakmış.. ardından da ünlü eseri İlahi Komedyayı yazmış.

Gerçekten çok önemli bir eser ve çevirisi zor bir kitap. Hem DANTE hem de Ortaçağ İtalyancası... Çeviriyi yapan zorlanmış doğal olarak. Bu eserin şerhli, bol açıklamalı İtalyanca baskısı var mı bilmiyorum ama varsa bir DANTE uzmanının yaptığı açıklamalı bir eseri okumak isterdim. Çünkü çeviriyi yapan ne kadar titiz olursa olsun doğrudan açıklamasız bir çeviri yavan kalabiliyor Dante için.

Bu eser 700 yıl önceden sesleniyor. sayfamda son iki paylaşımım bu eserden.

Bu çalışmada, kendi yazdığı şiirlerini şerh ederken felsefi konular üzerine kafa yormuş, Aristo'nun bazı eserlerine atıfta bulunmuş, İbn-i Sina'dan söz etmiş. Ebu Ma'şer el-Belhi'yi biliyor, tanıyor Dante, ona da atıf var.

(Türkiye'de kaç kişi Ebu Ma'şer el-Belhi ismini duymuştur? Onun eserleri şu an dilimizde yok ama Ortaçağ Latincesinde ve Grekçesinde var/varmış)

Benim için DANTE demek, aşk demek, Beatrice demek. Aşktan söz etmediği metin ya da şiir yoktur. Bu çalışmada da aşk var, "kadınım" dediği var. Ve teolojik konulara da değinmiş, Bence tasavvuf eserlerine meraklı olanların da okuması gereken bir eser.

Dante'nin İlahi Komedya (La Divina Commedia)'sını okumuş olanlar daha büyük lezzet alacaklardır bu eserden. Okuyacak olanlar da önce bu eserini (Ziyafet) okusunlar derim. Örneğin bu eseri okuduktan sonra, İlahi Komedya'yı yeniden okumak istedim. (Kaç yıl geçti okuyalı bellekte pek bir şey kalmadı, hatta yeni bir çevirisini alıp okumalı)

Öyle tatlı gelir onun konuşması
Kendisini dinleyen ve duyan ruhum
Der: "Beni bırak! Yok kudretim
Söylemeye kadınım için duyduklarımı"

Dante, S. 97

Evet DANTE aşk demek, Aşkı iliklerine kadar yaşamış adam demek. Böyle bir hali, bu dizeleri yaşamında duyumsamış olanları bilir onu.

Neyse, okuyunuz bu kitabı...

Burada bir anı paylaşayım. SBF birinci sınıftayım, Medeni hukuk hocam Mesut Önen anlatmıştı:

"Bir gün Dante, bir dağ köyünden geçerken bir adamla karşılaşır; ona tek bir soru sorar:

- En sevdiğin yiyecek hangisidir?
Adam "Yumurta" diye yanıtlar.
Başkaca bir konuşma geçmez aralarında, ikisi de yoluna gider.

Aradan 20 yıl geçer ve tekrar o yoldan geçerken Dante aynı adamı görür ve yine tek bir soru sorar:

-Neyle yersin?
Adam "tuzlayarak" der. Ve ikisi de başka bir sohbete girmeden yoluna gider "

Benim DANTE merakımı sağlayan hocamı saygı ile anıyorum