CAHİL CESARETİ

Cahil cesareti deyip geçmeyin. Bu kavrama ait bireylerin topluma büyük etkisi olup, güvenle birleşince hadsizlik ortaya çıkmaktadır. Hatta bu etkiyi ciddiye alan, Cornell Üniversitesi'nden Justin Kruger ve David Dunning adlı iki psikoloğun bu konuyla ilgili araştırmaları 2000 yılında kendilerine psikoloji dalında Nobel Ödülü kazandırmış. Genel olarak "Yetkin olmayan insanlar, vardıkları yanlış sonuçlar ve talihsiz seçimlerin yanlışlığını anlayabilecek kapasiteye sahip değillerdir." hipotezini savunmuşlar.

Dunning-Kruger etkisi 1999 yılında Cornell Üniversitesi'nde psikolog alanında çalışan Justin Kruger ve David Dunning tarafından, kendilerini yeterli ve yetersiz olarak gören kişilerin olaylara bakış açılarını, olayları yorumlamalarını ve bunları nasıl algıladıklarını inceleyen bu çalışma, 2000 yı lında kendilerine psikoloji alanında Nobel ödülü kazandırmıştır (yetenek yönetimi). ''Dunning ve Kruger, metin çözme, araç kullanma, tenis oynama gibi konularda yaptıkları araştırmalarını Cornnell Üniversitesi'ndeki öğrenciler arasında bir test yaparak sürdürmüş. Öğrencilere normal bir test sınavı yapmışlar ve her öğrenciye sorulan klasik soruyu sormuşlar: 'Sınav nasıl geçti?'' Alınan cevaplar ise çok şaşırtıcı olmuş. Soruların %10'una dahi cevap veremeyen öğrencilerin kendilerine güvenleri çok iyi iken, testin %60'ına doğru cevap verdiklerini düşünmüşler hatta iyi günlerinde olmaları halinde %70 başarıya ulaşabileceklerini söylemişlerdir. Testin %90'ına doğru cevap veren öğrencilerin ise; soruların %70'ine doğru cevap verdiklerini düşünmüşlerdir. Yapılan araştırma sonucunda ortaya çıkan bulgular şöyledir.

1.Niteliksiz insanlar, ne ölçüde niteliksiz olduklarını fark edemezler.

2. Niteliksiz insanlar, niteliklerini abartma eğilimindedirler.

3. Niteliksiz insanlar, gerçekten nitelikli insanların niteliklerini görüp anlamaktan acizdirler.

4.Eğer nitelikleri, belli bir eğitimle arttırılırsa, aynı niteliksiz insanlar, niteliksizliklerinin farkına varmaya başlarlar(*).

Bu bilim adamlarını araştırmaya sevk eden olay ise, yüzüne limon sürerek görünmez olmaya çalışan bir hırsız. 1995'te 44 yaşındaki McArthur Wheeler isimli şahıs, limon suyunun "tuhaf" olarak tanımladığı kimyası ile ilgili çok derin bilgilere sahip olduğu iddiasıyla, yüzünü limon suyuna buladı ve iki bankayı üst üste soymaya kalktı. İddiasına göre, limon suyunun görünmez yazılar yazmakta kullanılabilmesini sağlayan "gizemli" kimyası sayesinde kendisini de "görünmez" kılacak ve bankadaki kameralar onu kaydedemeyecekti. Bankaları soymayı başardı, ancak tabii ki kameralar sorunsuz bir şekilde kaydı yaptı ve aynı gün içerisinde polis, Wheeler'ı kolayca yakaladı.